HIV چیست؟
Human Immunodeficiency Virus یا همان (HIV) به معنی “ویروس نقص ایمنی انسان” می‌باشد. این ویروس، یك ذره زنده خیلی كوچك است كه می‌تواند تكثیر و پخش شود اما برای زندگی نیاز به موجود زنده دیگری دارد. وقتی ویروس، سلولی را آلوده كند شروع به تكثیر در داخل آن سلول می‌كند كه در نهایت منجر به آسیب آن سلول می‌شود. ویروسهای مختلف به سلولها و بافتهای مختلفی از بدن حمله می‌كنند. برخی ویروسها به پوست، برخی به دستگاه تنفسی و … حمله می‌كنند، در حالیکه HIV به خود سیستم ایمنی حمله می‌كند و این خصوصیت ویروس است که آنرا خطرناک کرده است. سیستم ایمنی، گروهی از سلولها هستند كه بدن را در برابر انواع عفونتها محفاظت می‌كند و بدون آنها٬ توانایی بدن برای مبارزه با نواع عفونتها تضعیف می‌شود. لذا وقتی ویروس HIV وارد بدن فردی شود به تدریج قدرت دفاعی بدن وی ضعیف می شود و این فرد در برابر انواع بیماریها و عفونتها حتی آنهایی که در حالت عادی بیماریزا نیستند آسیب پذیر میگردد. انسان می‌تواند توسط فرد دیگری كه به HIV مبتلا است آلوده شود و او نیز می‌تواند بقیه افراد را آلوده كند و بر این اساس HIV منتشر می‌شود. به فردی كه به HIV آلوده است( +HIV مثبت) اطلاق می‌شود. این روند قابل رؤیت نیست و راهی وجود ندارد تا با نگاه كردن به افراد بگوئیم كه آیا به HIV مبتلا هستند یا خیر٬ ولی آزمایش خون می‌تواند پس از چند ماه از اولین تماس، ویروس را در خون آشكار كند. افراد آلوده به HIV ممكن است سالها كاملاً سالم بمانند و حتی خودشان ندانند كه آلوده هستند.
ایدز چیست؟
ایدز یک بیماری کشنده است که توسط ویروس HIV ایجاد می شود و با ورود این ویروس به بدن، قدرت دفاعی بدن روز به روز کاهش و هر میکروبی فرصت بیمارکردن فرد را پیدا می کند.
چه مدت طول می کشد تا HIV به ایدز تبدیل شود؟
بدون درمان دارویی، بطور متوسط طی ۱۰ سال آلودگی به ویروسHIV به سمت ایدز پیش می رود که البته این مدت ۱۰ سال برای فردی است که تغذیه مناسبی دارد.
علائم:
۱. تب
یکی از اولین نشانه‌های ARS می‌تواند تب خفیف، تا حدود ۱۰۲ درجه فارنهایت باشد. این تب اگر اتفاق بیفتد معمولاً با علائم خفیف دیگر مثل خستگی، تورم غدد لنفاوی و گلودرد همراه خواهد بود.
۲٫ خستگی
واکنش التهابی سیستم‌ایمنی بدنتان می‌تواند باعث شود احساس خستگی و بی‌حالی کنید. خستگی می‌تواند هم یکی از علائم اولیه HIV باشد و هم از علائم آخری آن.
۳٫ درد عضلانی، درد مفصلی و تورم گره‌های لنفاوی
ARS معمولاً با آنفولانزا، مونونوکلئوز یا سایر عفونت‌های ویروسی، حتی سفلیس و هپاتیت، اشتباه گرفته می‌شود. جای تعجب نیست که بسیاری از علائم این بیماریها یکسان هستند، مثل درد در مفاصل و عضلات و تورم گره‌های لنفاوی. گره‌های لنفاوی بخشی از سیستم‌ایمنی بدن شما هستند و زمانیکه عفونتی وارد بدن شود، متورم می‌شوند. بسیاری از آنها در زیربغل، کشاله‌های ران و گردن وجود دارند.
۴. گلودرد و سردرد
درست مثل سایر علائم، گلودرد و سردرد هم فقط در موقعیت جزء علائم ARS تشخیص داده می‌شوند. اگر اخیراً رفتارهای پرخطر داشته‌اید، انجام تست HIV عاقلانه‌ترین کار است. بخاطر خودتان و دیگران این آزمایش را انجام دهید. HIV در مراحل اولیه خود بیشتر عفونی است. به خاطر داشته باشید که بدن هنوز برای HIV پادتن تولید نکرده است به همین دلیل تست پادتن آن را از بین نمی‌برد. ممکن است هفته‌ها تا ماه‌ها طول بکشد تا پادتن‌های HIV در آزمایش خون مشخص شوند.
۵. جوش و دانه‌های پوستی
جوش‌های پوستی ممکن است هم در ابتدا و انتهای دوره HIV/AIDS پدیدار شود. این جوش‌ها ممکن است در هر نقطه‌ای از بدنتان ایجاد شوند که اگر توضیح و علت دیگری نداشتند، بهتر است حتماً تست HIV انجام دهید.
۶. حالت‌تهوع، استفراغ و اسهال
۳۰ تا ۶۰ درصد افراد در مراحل اولیه HIV به حالت‌تهوع، استفراغ یا اسهال دچار می‌شوند.این علائم همچنین ممکن است در نتیجه درمان ضدویروسی و بعدها در روند عفونت درنتیجه عفونتی دیگر اتفاق بیفتد. اسهالی که مداوم باشد و به درمان‌های معمول واکنش ندهد نیز می‌تواند نشانه‌ای از این ویروس باشد.
۷. کاهش وزن
کاهش وزن نشانه بیماری پیشرفته‌تر است و می‌تواند درنتیجه اسهال شدید اتفاق بیفتد. اگر در حال کم کردن وزن هستید، یعنی سیستم‌ایمنی بدنتان بسیار ضعیف شده است. در این وضعیت، بیمار حتی اگر تغذیه خوبی داشته باشد و تا آنجا که می‌تواند غذا بخورد باز هم وزن زیادی کم می‌کند. این مشکل معمولاً در مراحل آخری بیماری اتفاق می‌افتد. این روزها اما با کمک درمان ضدویروسی این مشکل کمتر شده است.
۸. سرفه‌های خشک
این نشانه –سرفه‌های موذی که ممکن است هفته‌ها طول بکشد و به نظر می‌رسد که هیچوقت بهتر نخواهد شد– یکی از متداول‌ترین نشانه‌های بیماری در بیماران مبتلا به HIV که در مراحل پیشرفته بیماری خود قرار دارند می‌باشد.
۹٫ سینه‌پهلو
سرفه و کاهش وزن ناشی از این بیماری ممکن است موحب بروز بیماری جدی شود که توسط میکروبی ایجاد می‌شود که اگر سیستم‌ایمنی بدنتان خوب کار می‌کرد هیچ مشکلی برایتان ایجاد نمی‌کرد. بیماری‌های فرصت‌طلب مختلفی وجود دارند و هرکدام از آنها به طور متفاوتی بروز می‌یابند. علاوه بر سینه‌پهلو، از بیماری‌های فرصت‌طلب می‌توان به عفونت انگلی توکسوپلاسموز که بر مغز اثر می‌گذارد، نوعی ویروس تبخال که سیتومگالوویروس نامیده می‌شود و نوعی عفونت قارچی مثل برفک اشاره کرد.
۱۰. تعرق شبانگاهی
تقریباً نیمی از افراد در مراحل اولیه عفونت HIV دچار تعرق شبانه می‌شوند. این مشکل با پیشرفت بیماری ممکن است وخیم‌تر شود و ارتباطی با ورزش کردن یا دمای اتاق ندارد.
نادیده گرفتن این مشکل که تقریباً مشابه گُرگرفتگی است که زنان در شروع یائسگی دچار آن می‌شوند بسیار دشوار است زیرا تمام لباس‌ها و ملحفه‌هایتان را خیس می‌کند.
۱۱. تغییر ناخن‌ها
یکی دیگر از نشانه‌های آخری عفونت HIV تغییراتی مثل ضخیم و خمیده شدن ناخن‌ها، شکاف برداشتن و تغییر رنگ آنها می‌باشد.
این مشکل معمولاً در اثر عفونت قارچی مثل کاندیدا اتفاق می‌افتد. بیمارانی که سیستم‌ایمنی بدنشان ضعیف شده است بیشتر در معرض عفونت‌های قارچی هستند.
۱۲٫ عفونت‌های قارچی
عفونت قارچی دیگر که در مراحل آخری این بیماری ایجاد می‌شود، تبخال است که عفونتی دهانی است که توسط کاندیدا که نوعی قارچ است، ایجاد می‌شود. تبخال یک عفونت قارچی متداول است که معمولاً در دهان یا مری ایجاد می‌شود و بلعیدن را مشکل می‌کند.
۱۳٫ سردرگمی و مشکل در تمرکز
مشکلات شناختی نیز می‌توانند یکی از نشانه‌های جنون ناشی از HIV باشند که معمولاً در مراحل آخری این بیماری پدیدار می‌شوند. علاوه بر سردرگمی و مشکل برای تمرکز، جنون ناشی از HIV شامل مشکلات حافظه و مشکلات رفتاری مثل عصبانیت و آسیب‌پذیری و زودرنجی نیز می‌شود.
۱۴. تاول تبخالی و تبخال تناسلی
تبخال دهانی و تبخال تناسلی نیز می‌توانند هم نشانه‌هایی از ARS و هم عفونت HIV باشد. همچنین داشتن تبخال یکی از عوامل‌خطرزا برای ایجاد HIV است. دلیل آن این است که تبخال تناسلی می‌تواند موجب زخم‌هایی شود که وارد شدن HIV به بدن در حین رابطه‌جنسی را آسان‌تر می‌کند. و شیوع تبخال در افرادیکه مبتلا به HIV هستند معمولاً شدیدتر است زیرا سیستم‌ایمنی ضعیف‌تری دارند.
۱۵. سوزن‌سوزن شدن و ضعف
در مراحل آخر HIV ممکن است احساس سوزن‌سوزن شدن و کرختی در دست‌ها و پاها ایجاد شود که به آن نوروپاتی محیطی می‌گویند که در افرادیکه دیابت کنترل‌نشده دارند نیز اتفاق می‌افتد.در این وضعیت عصب‌ها تخریب می‌شوند. این علائم با مسکن‌ها و داروهای ضدغش برطرف می‌شوند.
پیشگیری:
-
خویشتن داری و دوری از تماس های جنسی مشکوک، در دوران تجرد
-
پای بند به اصول اخلاقی و خانوادگی پس از ازدواج
-
وفاداری به همسر و عدم بی بندوباری و پرهیز از انحراف جنسی و روابط غیر مطمئن
-
استفاده از کاندوم
-
اجتناب از رابطه جنسی مقعدی
-
با کنترل خون و فراورده های خونی،احتمال سرایت آلودگی از این راه بسیار کم می شود
-
اجتناب از استفاده مجدد از سرنگ های یک بار مصرف و عدم استفاده از سرنگ های مشترک
-
استفاده نکردن از مسواک مشترک و به کارنبردن تیغ ریش تراش یک بار مصرف دیگران
در حال حاضر تنها راه پیشگیری از سرایت آلوگی مادر به فرزند ، عدم بارداری زن آلوده و استفاده از وسایل پیشگیری از حاملگی است.