پاپ اسمیر روشی مؤثر در تشخیص زودرس سرطان دهانه‌ی رحم است که در آن با یک معاینه ساده چند سلول از دهانه رحم برداشته شده و زیر میکروسکوپ پس از رنگ آمیزی دیده می‌شود و در صورتی که تغییرات سلولی در جهت بدخیم شدن از خود نشان بدهد برای پیشگیری از ایجاد تومور و مشکلات بعدی ، اقدامات زودرس انجام می‌شود.
این کار در همه خانم هایی که فعالیت جنسی را آغاز کرده اند( پس از ازدواج ) انجام می‌شود و مخصوصاً افرادی که از سن پایین فعالیت جنسی را آغاز کنند به دلیل خطر بیشتر باید مورد توجه خاص قرار گیرند.
در کشورهای غربی که ارتباط جنسی آزاد است و احتمال ارتباط با چند نفر وجود دارد این خطر بالاتر است در این جوامع هم تعداد مبتلایان به سرطان دهانه رحم بیشتر است و هم ابتلا در سنین پایین‌تر دیده می‌شود.
برای انجام پاپ اسمیر پزشک شما را معاینه کرده و در همان حالت با استفاده از یک وسیله چوبی یا برس ظریف چند سلول ازقسمت ابتدائی دهانه رحم برداشته و روی یک قطعه شیشهی نازک می‌گذارد و با یک اسپری یا محلول خاص آنرا فیکس می کند تا خراب نشود و به بخش پاتولوژی می فرستد.
پزشک پاتولوژیست این سلول ها را زیر میکروسکوپ مشاهده می کند و در صورت وجود تغییرات مشکوک در آن، گزارش می‌کند و پزشک زنان با توجه به این گزارش ،تصمیم برای درمان داروئی یا نمونه‌برداری مجدد می‌گیرد.
برای انجام پاپ اسمیر به این نکات توجه کنید:
1- در هنگام عادت ماهیانه پاپ اسمیر انجام ندهید، زیرا وجود خون تشخیص دقیق را مشکل می سازد.
2- از 24 ساعت قبل از انجام پاپ اسمیر از نزدیکی بدون کاندوم خودداری کنید، چون نتیجه پاپ اسمیر را مخدوش می کند.
3- از 48 ساعت قبل از انجام پاپ اسمیر، استفاده از داروهای واژینال (شیاف و پماد) را قطع کنید.