آزمایش تحمل گلوکز بارداری ،غربالگری از نظر دیابت در دوران بارداری
آزمایش تحمل گلوکز بارداری ،غربالگری از نظر دیابت دوران بارداری در موارد زیر صورت میگیرد:
• تمامی زنان در انتهای سه ماهه دوم بارداری (24 تا 26 هفتگی)
• زنان high Risk (زنانی كه فرزندان و والدین دیابتی دارند و یا دارای گلوكوزوری بیش از mgr/day 300 هستند)، در اولین ویزیت پرهناتال و یا در مواردی كه سابقه عوارض دیابت بارداری در زایمانهای قبلی وجود داشته (از قبیل ماكروزومی و…)
برای انجام غربالگری، 50 گرم گلوكز خوراكی به زنان باردار داده شده و یك ساعت گلوكز خون مورد اندازه گیری قرار میگیرد:
• در صورتی كه گلوكز خون زیر mgr/dl 140 باشد، طبیعی است.
• در صورتی كه گلوكز خون بین mgr/dl 200-140 باشد، باید تست Oral Tolerance Glucose Test صورت گیرد. برای انجام این تست، ابتدا FBS اندازهگیری شده و سپس محلولی حاوی 100 گرم گلوكز به بیمار داده میشود. آنگاه قندخون بیمار، پس از یك، دو و سه ساعت دوباره اندازهگیری میشود.
آزمایش تحمل گلوکز بارداری در چند مرحله انجام می گیرد. زمانی که به آزمایشگاه رسیدید یکی از کارکنان نمونه خون شما را با وارد کردن سوزن در رگ بازو می گیرد.
آزمایش تحمل گلوکز بارداری ملاحظات نمونه گیری:
1- بیمار می بایست 12- 8 ساعت قبل از انجام آزمایش ناشتا باشد.
2- بیمار می بایست تمام محلول گلوکز خوراکی را بخورد.
3- بیمار در فاصله صرف غذا ( محلول خوراکی گلوکز) و نمونه گیری از مصرف غذا، چای، قهوه، تنباکو اجتناب گردد.
4- بیمار در فاصله صرف غذا تا نمونه گیری باید در حالت استراحت باشد و از فعالیت شدید بپرهیزد. در صورت استعمال داروهایی که بر نتایج تست GTT تاثیر دارد آن را در برگه آزمایش یادداشت کنید.
5- سن بیمار حائز اهمیت بوده، در برگه آزمایش یادداشت گردد.
6- در روزهای قبل از انجام تست طبق معمول همیشه غذا بخورید و چنانچه دارویی مصرف می کنید یا بیماری ای دارید پزشک خود را در جریان بگذارید. زیرا که این عوامل می توانند در نتیجه تست موثر باشند.. می توانید انجام تست را برای صبح زود برنامه ریزی کنید.
آزمایش تحمل گلوکز بارداری ، دیابت بارداری
اگر شما برای تشخیص دیابت بارداری این تست را انجام داده اید، پزشک نتیجه هر یک از تست های قند خون را بررسی می کند چنانچه دو یا تعداد بیشتری از آنها بالاتر از حد طبیعی باشد، تشخیص دیابت بارداری داده خواهد شد.
• یک ساعت بعد از مصرف محلول گلوکز، سطح قند خون طبیعی پایین تر از 180 میلی گرم در دسی لیتر(10mmol/L) است.
• دو ساعت بعد از مصرف محلول گلوکز، سطح قند خون طبیعی پایین تر از 155 میلی گرم در دسی لیتر(8.6mmol/L) است.
• سه ساعت بعد از مصرف محلول گلوکز، سطح قند خون طبیعی پایین تر از 140 میلی گرم در دسی لیتر(7.8mmol/L) است.
چنانچه به دیابت بارداری مبتلا بودید، می توانید با کنترل دقیق سطح قند خون در طول بارداری از ایجاد عوارض پیشگیری نمایید.
درمان دیابت بارداری
• كنترل قندخون: با توجه به عدم توانایی عبور انسولین از جفت، میتوان از انسولین برای كنترل قندخون در زنان مبتلا به دیابت بارداری استفاده كرد. انسولین در ابتدای بارداری با ذوز u/kg/day5/0 و در نیمه دوم بارداری با دوز u/kg/day7/0 تجویز میشود. نیاز به انسولین، در هفتههای 20 تا 30 بارداری، 2 تا 3 برابر میشود. توجه داشته باشید كه در بیماران باردار نمیتوان از داروهای خوراكی كاهندة قندخون استفاده كرد، زیرا سبب هیپوگلیسمی طولانی در نوزاد شده و كنترل مناسبی نیز در دوران بارداری ایجاد نمیكنند.
• Monitoring سطح گلوكز: مقادیر قندخون درمادر، بهترین شاخص برای تعیین كنترل دیابت بارداری به شمار میرود. قندخون ناشتای مادر باید بین 70 تا 80 mgr/dl باشد و پس از صرف یك وعدة غذایی اصلی باید قندخون mgr/dl50-40 افزایش پیدا كند و یك ساعت پس از صرف غذا، حداكثر به mgr/dl140 برسد. درصورتی كه قندخون بیش از mgr/dl160 باشد، نشان دهندة عدم كنترل قندخون بوده و بیمار باید به پزشك خود مراجعه كند.
همچنین باید گلوكز ادرار 24 ساعته را در زن باردار اندازهگیری كرد. در حالت طبیعی، حداكثر دفع گلوكز در ادرار 24 ساعته در دوران بارداری روزانهmgr300 است. در كنترل مناسب، مقادیر قند ادرار در حد Trace یا 1+ خواهند بود. اما در صورتی كه میزان قند ادرار در حد 3+ تا 4+ باشد، هیپرگلیسمی مطرح است.
گلوكز مایع آمنیوتیك: در اثر هیپرگلیسمی مادر، گلوكز میتواند وارد مایع آمنیونی شود، بنابراین میزان گلوكز مایع آمنیونی نشان دهندة وضعیت گلوكز مادر در هفت روز گذشته است. به طور معمول با پیشرفت بارداری، از گلوكز مایع آمنیونی كاسته شده و در آخرین ماه بارداری به كمتر از mgr/dl20 میرسد.
• Monitoring جنین: بهترین روش ارزیابی جنین، بررسی قندخون مادر است. در موارد پرخطر، بهترین آزمون ارزیابی سلامت جنین انجام CST در هفته 32 بارداری است. از NTS نیز میتوان برای ارزیابی جنین استفاده كرد، اما به اندازه CST از حساسیت برخوردار نیست.
• ختم بارداری: معمولاً در مادران دیابتی، وضع حمل در هفته 38 بارداری صورت میگیرد. در مادران دیابتی، بهتر است برای ارزیابی وضعیت تكامل ریه های جنین به جای نسبت لیستین به اسفنگومیلین (L/s) از اندازهگیری فسفاتیدیل گلیسیرول مایع آمنیونی استفاده كرد. وجود فسفاتیدیل گلیسرول بیش از 3 درصد نشانه تكامل ریههاست و میتوان در این زمان وضع حمل را انجام داد. بهترین راه برای ختم زایمان، انجام تحریك زایمانی و انجام زایمان واژینال است. در حین زایمان باید جنین و وضعیت ضربان قلب جنین به دقت مانیتور شود.
• پیشگیری از بارداری: در زنان دیابتی برای پیشگیری از بارداری میتوان از IUD و در صورت تمایل به استفاده از قرص ضد بارداری، میتوان از تركیبات با دوز كم پروژسترون استفاده نمود.