عمل آی یو آی (عمل IUI) یکی از روشهای کمک باروری است که ممکن است به تنهایی یا به همراه تحریک تخمدان با دارو، برای درمان نازایی استفاده شود. تزریق اسپرم شسته شده به داخل رحم یا هر جایی بالاتر از سوراخ داخلی دهانه رحم را، آی یو آی مینامیم .
چرا عمل آی یو آی ؟
این روش ممکن است به تنهایی یا با تلفیق روشهای دیگر ، برای کمک به زوجین نابارور ، به دلایل زیر استفاده شود :
کاهش در تعداد و حرکت اسپرم - جراحی و صدمه - انزال رو به عقب (رتروگراد) -بیماریهای سیستمیک مثل دیابت – مشکل جنسی در آقایان
pct (آزمایش پس از نزدیکی) ضعیف - تنگی شدید دهانه رحم به دلیل منجمد یا سوزاندن زخم دهانه رحم _ مشکلات جنسی مثل واژینیسموس در خانمها
عمل آی یو آی چگونه انجام میشود ؟
روش عمل آی یو آی بدون درد و سریع میباشد و حدود 20 دقیقه زمان میبرد .
ابتدا یک نمونه اسپرم از مرد گرفته میشود. این نمونه ممکن است داخل آزمایشگاه یا در منزل انجام شود. در هر صورت در عرض کمتر از نیم ساعت باید به آزمایشگاه برسد. سپس مایع منی در آزمایشگاه، آنالیز میشود . اسپرمهای سالم و پر تحرک جدا میشوند.
سپس این اسپرمهای پر تحرک، در اختیار پزشک قرار میگیرد تا تزریق داخل رحمی را انجام دهد .
اسپرمهای جداشده توسط یک سرنگ مخصوص بنام کاتتر IUI که دارای سر پلاستیکی و بلندی دارد از راه واژن و دهانه رحم به داخل رحم منتقل میشوند. تست حاملگی بین 14 - 16 روز پس از IUI انجام میشود.
برای انجام عمل آی یو آی باید :
1. لولههای رحمی باز باشد .
2. تعداد اسپرمها حداقل 5 میلیون در میلی لیتر باشد.
آیا انجام آی یو آی درد دارد ؟
غالبا خانمهایی که آی یو آی میکنند ، قبلش یک عکس رنگی از رحم گرفتهاند . درد آی یو آی به هیچ عنوان در حد عکس رنگی نیست . میتوان آن را به پاپ اسمیر تشبیه کرد! البته قبل و بعد آی یو آی ، بدلیل ورود اسپرم و احتمالا مصرف داروها، دردهای خفیف زیر شکم طبیعی است.
میزان موفقیت در IUI چقدر است ؟
در کل بسته به وضعیت اسپرم و تخمک و محیط شیمیایی رحم و ضخامت اندومتر و ..، میزان موفقیت آی یو آی، حدود 30 درصد در هر دوره میباشد.
تا چند بار میشود آی یو آی انجام داد؟
معمولا 3 دوره عمل IUI تجویز میشود که در شرایط خاص، ممکن است تعداد این دورهها افزایش پیدا کند. ولی حداقل سه دوره برای گرفتن جواب ضروری است. اگرچه بسیاری از بیماران در همان دفعه اول نتیجه گرفته و باردار میشوند.
بهترین زمان انجام IUI کی است؟
بهتر است آی یو آی ، حدود 6-12 ساعت قبل از تخمکگذاری انجام شود. حدودا 36 تا 48 ساعت پس از تزریق آمپول Hcg. اگر چه در موارد ناباروری بعلت مشکل مردانه برخی پزشکان عقیده دارند که بهترین زمان انجام آی یو آی، بعد از تخمکگذاری است.
آیا بعد از انجام آی یو آی ، باید استراحت مطلق باشم؟
خیر . به هیچ وجه . اگرچه اکثر پزشکان ترجیح میدهند برای نیم تا یک ساعت به حالت دراز کش بعد از آی یو آی باقی بمانید. اما هیچ نیازی به استراحت مطلق در منزل نیست . فقط بهتر است فعالیتهای سنگین نداشته باشید.
آیا بعد از آی یو آی، اسپرم ها بیرون می ریزند؟
خیر، اگر بعد از آی یو آی احساس رطوبت و حتی ریزش ترشح میکنید ، غالبا بدلیل وضعیت هورمونی بدن تون و ورود کاتتر و ... هست .
آیا بعد از آی یو آی میتوان نزدیکی کرد؟
بله . هیچ منعی وجود ندارد . حتی گاهی این مساله به شما توصیه هم میشود ! (البته در آی یو آی تعیین جنسیت، خیر )
آیا در منزل هم می توان آی یو آی را انجام داد؟
خیر، در آی یو آی ، یک کاتتر ، از وسط دهانه رحم شما عبور داده میشه تا اسپرم دقیقا داخل حفره ی رحم تخلیه شود . در منزل به چنین مکان دسترسی نخواهید داشت .
خونریزی و لکه بینی بعد از آی یو آی طبیعی است؟
بعد از انجام آی یو آی لکه بینی شایع هست . اما اگر میزان آن از حد یک خونریزی ساده، بیشتر شد حتما به پزشک خود اطلاع دهید.
چند روز بعد از آی یوآی لانه گزینی رخ می دهد؟
بعد از آی یو آی (بسته به روز تخمکگذاری ) از 9 تا 12 روز ممکن است طول بکشد تا روند لانهگزینی تکمیل شود.
خطرات آی یو آی
در واقع، جالب است بدانید بارداری به روش IUI هیچ خطری برای جنین و مادر ندارد ! بلکه ممکن است فوایدی هم داشته باشد. از جمله اینکه اسپرمهای سالم و فعال برای لقاح انتخاب میشوند.
اما به هر حال ، در این روشها خصوصا اگر با تحریک تخمک گذاری همراه باشد، میتوان گفت که به میزان کمی، ریسک بارداری خارج رحمی و بارداری 2 و چند قلویی افزایش خواهد داشت .
پیگیریهای بعد از آی یو آی
یک تا هفت روز روز بعد از انجام IUI به دلیل تعیین اینکه آیا تخمک گذاری خوب انجام شده یا نه ، پروژسترون خون اندازهگیری میشود که باید بیشتر از 15 ng/ml باشد.
2- بدلیل آنکه لانهگزینی 6 الی 12 روز بعد از تخمکگذاری رخ میدهد بنابراین 2 هفته پس از IUI ، باید تست خون حاملگی (بتا ) انجام شود.
مراقبتهای پس از عمل IUI
-
- استراحت مطلق نیم ساعت پس از عمل روی تخت
-
- انجام مراقبت شب بعد از عمل بصورت کاهش فعالیتهای روزانه
-
- استراحت نسبی تا نتیجه آزمایش مشخص شود . (فقط خودداری از کارهای سنگین و پله و ..)
-
- پرهیز از مصرف غذاهای نفاخ و استفاده بیشتر از میوه ها و سبزیجات