ام اس در زنان در سنین باروری از هر گروه دیگری شایع‌تر است. هنگامی که ام اس در زنان جوان تشیص داده می‌شود، آنها اغلب سوالاتی در مورد اثرات این بیماری بر روی باروری و بالعکس می‌پرسند. مطالعات انجام شده در طول چند دهه گذشته به متخصصان سلامت این امکان را می‌دهد که به برخی از این سوالات پاسخ دهند.
اگر قصد تشکیل خانواده را دارید، داشتن ام اس مانع از آن نمی‌شود. این بیماری از باردار شدن شما جلوگیری نمی‌کند و به فرزند متولد نشده‌تان صدمه‌ای وارد نمی‌کند. شانس بارداری و زایمان شما درست مانند زنان بدون بیماری ام اس خواهد بود. با این حال، مادران مبتلا به ام اس، با چالش‌های منحصر به فردی روبرو هستند. برنامه‌ریزی کنید و اطلاعات لازم را از آنچه که باید قبل از بارداری، در طول بارداری و بعد از آن انجام دهید، کسب کنید تا 9 ماه بارداری راحت‌تری داشته باشید.
به طور کلی، به نظر نمی‌رسد که بارداری بر دوره‌های بالینی طولانی مدت ام اس تاثیری بگذارد. زنان مبتلا به ام اس که تمایل به تشکیل خانواده دارند معمولاً می‌توانند با کمک متخصص مغز و اعصاب و پزشک متخصص زنان و زایمان با موفقیت اقدام به این کار کنند. این زنان با رعایت توصیه‌های پزشکان در قبل از بارداری، در حین بارداری و بعد از آن، می‌توانند یک دوره بارداری سالم و بدون مشکل را با فرزندی سالم داشته باشند..
اثرات ام اس بر باروری
هیچ مدرکی مبنی بر این وجود ندارد که ام اس باعث اختلال در باروری شده یا منجر به افزایش تعداد سقط‌های خود به خودی، مرده‌زایی یا ناهنجاری‌های مادرزادی می‌شود. مطالعات متعدد بر روی تعداد زیادی از زنان به صورت مکرر نشان داده است که بارداری، درد زایمان، زایمان و بروز عوارض جنینی در زنان مبتلا به ام اس هیچ تفاوتی نسبت به سایر گروه‌های زنان بدون این بیماری ندارد.
عوارض بارداری بر بیماری ام اس
قبل از سال 1950، به بیشتر زنان مبتلا به ام اس توصیه به پرهیز از بارداری می‌شد؛ چرا که معتقد بودند این کار ممکن است باعث بدتر شدن ام اس شود. در طول 40 سال گذشته، مطالعات بسیاری بر روی صدها زن مبتلا به ام اس انجام شده است، و تقریباً تمام آنها به نتیجه‌ای مخالف رسیده‌اند: بارداری باعث کاهش تعداد حملات بیماری ام اس، بخصوص در سه ماهه دوم و سوم می‌شود.
قبل از باردار شدن
با پزشک خود گفتگو کنید و وی را در جریان تصمیم خود برای بچه‌دار شدن بگذارید. اگر بیماری ام اس شما تحت کنترل باشد، احتمالا اجازه باردار شدن را دریافت خواهید کرد.
برخی از داروهای ام اس، مانند گلاتیرامر استات، تری فیلومید و اینترفرون، در دوران بارداری خطرناک می‌باشند. باید حداقل یک ماه قبل از تلاش برای بارداری، مصرف آنها را قطع کنید.
زمان‌بندی مناسبی داشته باشید. مانند هر زن دیگری، ممکن است بلافاصله باردار نشوید. به منظور محدود کردن زمانی که دارو مصرف نمی‌کنید، سعی کنید پنجره باروری خود را یاد بگیرید که در آن زمان از ماه احتمال بارداری شما بیشتر است. برای فهمیدن این زمان می‌توانید یک کیت تخمک‌گذاری را از داروخانه تهیه کنید. پزشک نیز می تواند برای کمک به زمان‌بندی راه‌های دیگری را توصیه کند.
یک گروه کمکی برای خود داشته باشید. ام اس و بارداری هر دو می‌توانند شما را خسته کنند. از درخواست از خانواده یا دوستان خود برای آماده کرن غذا یا کارهای خانه دریغ نکنید تا بتوانید انرژی خود را ذخیره نمایید. همچنین مطمئن شوید که این گروه بعد از به دنیا آمدن فرزندتان همچنان شما را همراهی می‌کنند.
در طول بارداری
می‌توانید کمی آسایش را انتظار داشته باشید. ممکن است برای مدتی از عوارض بیماری ام اس در امان باشید. دلیلش این است که بارداری، بخصوص پس از 3 ماه اول به طور طبیعی از بسیاری از زنان در برابر حمله‌های بیماری محافظت می‌کند. بنابراین، از آن لذت ببرید! بر دریافت مواد غذایی مناسب، ورزش و استراحت زیاد تمرکز کنید.
مراقب عفونت‌های دستگاه ادراری باشید. این مشکلات در زنان باردار مبتلا به ام اس شایع‌تر هستند. مقدار زیادی آب بنوشید، و اگر هنگام دفع ادرار احساس سوزش دارید یا ادرارتان تیره یا بدبو است پزشک خود را مطلع کنید. ممکن است به منظور بررسی عفونت دستگاه ادرار نیاز باشد که به صورت ماهانه آزمایش ادرار انجام دهید.
همچنین ممکن است مشکل یبوست داشته باشید. نرم کننده مدفوع می‌تواند باعث سهولت حرکت روده شود.
ممکن است زنانی که از کورتیکواستروئیدها (برای مثال، متیل پردنیزولون یا پردنیزون) برای جلوگیری از عود ام اس حاد استفاده می‌کنند، به استفاده از آنها در دوران بارداری نیز ادامه دهند. استفاده از پردنیزولون در زنی که به کودکش شیر می‌دهد باید به دقت تحت نظارت باشد.
درمان حمایتی و توانبخشی برای ام اس بخصوص در دوران بارداری بسیار مهم است. توانبخشی بسته به علائم شما متفاوت است، اما ممکن است برای موارد موارد زیر موثر باشد:
-
انجام فعالیت‌های معمول روزمره
-
حفظ عدم وابستگی به سایرین
-
درگیر کردن خانواده ها
-
استفاده از دستگاه‌های کمکی (برای مثال، عصا، بریس و واکر)
-
تنظیم یک برنامه ورزشی مناسب برای بهبود قدرت عضلانی، استقامت، و کنترل
-
بازیابی مهارت‌های حرکتی
-
بهبود مهارت‌های ارتباطی در صورتی که به دلیل ضعف یا عدم هماهنگی صورت و عضلات زبان مشکل تکلم داشته باشید.
-
کنترل بی اختیاری روده یا مثانه
-
بازیابی عملکرد شناختی
-
سازگار کردن محیط خانه برای امنیت و قابلیت استفاده توسط بیمار
زایمان چگونه است؟
خود را برای یک زایمان خاص آماده کنید. این زایمان معمولاً مانند زایمان زنان دیگر است و به مدیریت ویژه‌ای نیاز می‌باشد. تمام انواع بیهوشی برای زنان در حین زایمان بی خطر در نظر گرفته می‌شود و به نظر می‌رسد که به خوبی قابل تحمل است.
در طول زایمان، ممکن است حساسیت لگنی نداشته باشید، و درد همراه با انقباضات را احساس نکنید. این امر ممکن است تعیین زمان شروع زایمان را دشوار کند. اگر مبتلا به ام اس باشید، ممکن است زایمان برایتان سخت‌تر باشد. با اینکه خود زایمان تحت تاثیر قرار نمی‌گیرد، اما ام اس می تواند بر عضلات و اعصاب مورد نیاز برای اعمال فشار اثر بگذارد. به همین دلیل، ممکن است به زایمان سزارین یا زایمان با کمک فورسپس و وکیوم نیاز داشته باشید.
در صورت انجام زایمان طبیعی، اگر به دلیل خستگی یا ضعف عضلانی نتوانید به اندازه کافی فشار دهید، ممکن است پزشک برای کمک به زایمان طبیعی از ابزار خاصی استفاده کند. یا ممکن است به عمل سزارین نیاز داشته باشید. اگر احساس در ناحیه لگن خود را از دست داده باشید، ممکن است زمان شروع درد زایمان را متوجه نشوید. در آن صورت، پزشک در آخرین ماه حاملگی با دقت بیشتری شما را نظارت می‌کند. ممکن است از دارو یا روش‌های دیگر استفاده کند تا شما را در معرض زایمان قرار دهد. داروها برای جلوگیری از درد، از جمله تزریق‌هایی به نام اپیدورال برای افراد مبتلا به ام اس بی خطر هستند. اگر به این داروها احتیاج دارید به پزشک خود بگویید.
پس از زایمان و شیردهی
مراقب حملات بیماری خود باشید. در 9 ماه اول پس از زایمان، تا 40 درصد از زنان مبتلا به ام اس، برگشت بیماری خواهند داشت. اما عود بیماری خطر ابتلا به یک ناتوانی طولانی مدت را افزایش نمی‌دهد.
اگر حملات بسیاری قبل از بارداری داشته‌اید، ممکن است احتمال عود بیماری بیشتر باشد. از این رو شاید بهتر باشد که برای جلوگیری از حملات، بلافاصله مصرف داروهای ام اس را شروع کنید.
برای شیردهی محتاط باشید. اگر به مصرف داروهای قبلی روی بیاورید، قادر به شیر دادن به فرزند خود نخواهید بود؛ زیرا داروها می‌توانند از طریق شیر به کودک آسیب برسانند. اما در صورتی که پزشک بگوید که می‌توانید برای مصرف داروها منتظر بمانید، در صورت تمایل می‌توانید به فرزند خود شیر دهید. این کار برای شما کاملاً بی خطر و برای کودکتان بسیار خوب است.
می‌توانید شیری که از سینه‌ی خود خارج می‌کنید را در یخچال نگهداری کنید تا همسرتان نیز بتواند در هنگام شب وظیفه شیردهی را به عهده بگیرد زیرا در این زمان بیشتر از همیشه به استراحت نیاز دارید. اگر مصرف دارو را به شیر دادن به کودک ترجیح دادید، احساس گناه نکنید. زیرا در هر صورت عضو جدید خانواده به مادری سالم نیاز دارد.
مراقب احساسات خود باشید. زنان مبتلا به ام اس بیشتر در معرض خطر ابتلا به افسردگی در دوران بارداری و به خصوص پس از تولد فرزند هستند. اگر متوجه هر گونه علائمی مانند احساس غم یا ناامیدی شدید، با پزشک خود تماس بگیرید. ممکن است پزشک برای کنترل افسردگی در طول دوران بارداری یا پس از زایمان وضعیت شما را کنترل کند. وی می تواند به درمان علائم افسردگی کمک کند.
آیا کودکتان مبتلا به ام اس خواهد شد؟ این یک نگرانی شایع برای بسیاری از والدین است. ام اس کمی ارتباط ژنتیکی دارد، اما فرزندان پدر و مادران مبتلا به ام اس به احتمال ۹۶ درصد به این بیماری مبتلا نخواهند شد.