یکی از موضوعاتی که خانم ها باید به آن دقت و توجه کنند خونریزی در حین رابطه جنسی می باشد که خانم ها باید این موضوع را جدی بگیرند، سرویکس یا دهانه رحم ، داخل واژن قرار گرفته است که باعث می شود تا محیط رحم از واژن جدا شود، همین محیط باعث می شود تا متخصص زنان به راحتی بتواند این قسمت را معاینه کنند و در صورتی که بیماری های مربوط به آن وجود داشته باشد آن را تشخیص دهند.
سرویسیت
سرویسیت یا التهاب دهانه رحم، جزو شایع‌ترین بیماریهای زنانه است. در این بیماری به‌دلیل وجود بیماریهای قارچی یا باکتریایی، دهانه رحم دچار التهاب می‌شود. معمولا بیماران با شکایت ترشحات بدبو و چرکی و گاهی هم با درد در ناحیه کمر و شکم به پزشک مراجعه می‌کنند و در معاینه تورم، قرمزی و گاهی هم زخمی به شکل ضایعه‌ای مخملی‌شکل دیده می‌شود.
شایع‌ترین میکروبی که باعث زخم دهانه رحم می‌شود، میکروبی به نام کلامیدیاست. کشت این میکروب در آزمایشگاه مشکل است و بیماری با علائم بالینی و مشاهده تشخیص داده می‌شود. برای درمان زخم‌های دهانه رحم باید از تجویز داروهای خوراکی و موضعی استفاده کرد. بیماران باید دقت کنند تا طول مدت درمان ۱۰ روزه را رعایت کنند. ما متخصصان زنان توصیه می‌کنیم همه خانم‌ها حتی اگر مشکلی هم نداشته باشند، بعد از ازدواج هر ۶ ماه یا هر سال یک بار به متخصص زنان مراجعه کنند تا دهانه رحمشان معاینه و مشاهده شود.
پولیپ دهانه رحم
پولیپ‌ها ضایعاتی هستند که در ۹۵ درصد موارد خوش‌خیم‌اند. این ضایعات در حفره رحم یا در دهانه رحم (پولیپ آندوسرویکس) یافت می‌شوند. پولیپ‌های دهانه رحم به‌صورت ضایعات قرمز رنگ، ظریف و معمولا کوچک در حد چند میلی‌متر تا ۲-۱ سانتی‌متر هستند که در معاینه مانند یک گوشت اضافه با پایه‌‌ای به دهانه رحم متصل شده‌اند. پولیپ‌ها اغلب علامتی برای بیمار ایجاد نمی‌کنند ولی ممکن است باعث لکه‌بینی‌های نامرتب بعد از رابطه زناشویی یا بعد از استفاده از داروهای واژینال شوند. پولیپ‌ها زائده‌ای اضافه یا غیرطبیعی هستند که بهتر است در صورت مشاهده در دهانه رحم برداشته و برای آسیب‌شناسی به آزمایشگاه فرستاده شوند تا از نظر سلولی بررسی شوند.
در خانم‌های جوان کمتر از ۴۰ سال، می‌توان به‌صورت سرپایی در مطب بدون نیاز به بی‌حسی و بدون درد پولیپ‌ها را برداشت ولی در خانم‌هایی که نزدیک به سن یائسگی و بعد از آن هستند، باید حفره رحم با سونوگرافی بررسی شود و برداشتن پولیپ همراه با کورتاژ داخل رحمی باشد تا پولیپ کاملا خارج شود و احتمال عود نیز کمتر باشد.
سرطان دهانه رحم
سرطان دهانه رحم ناشی از تغییرات غیرطبیعی سلولی است. این بیماری در افراد جوان به ندرت دیده می‌شود و با افزایش سن احتمال ابتلا بالا می‌رود. سرطان دهانه رحم جزو سرطان‌هایی است که اگر خانم‌ها مراقبت‌های سالانه و پاپ‌اسمیر را به موقع انجام دهند، تشخیص زودهنگام و درمان آن موفقیت‌آمیز خواهدبود. این بیماری ممکن است هیچ علامتی نداشته باشد و پزشک ضایعه‌ای را اتفاقی ببیند و با نمونه‌گیری وجود سرطان اثبات شود. وجود لکه‌بینی، به‌خصوص بعد از رابطه زناشویی یا استفاده از داروهای واژینال علامت هشداردهنده‌ای است و این مشکل گرچه در سرویسیت یا پولیپ‌ها نیز ممکن است دیده شود ولی در این مواقع باید به سرطان دهانه رحم شک کرد مگر اینکه خلاف آن ثابت شود.
بهتر است خانم‌ها بعد از رابطه زناشویی با یک دستمال سفید بدن خود را پاک کنند تا در صورت وجود خون در واژن از آن مطلع شوند. ضایعات سرطانی دهانه رحم در مراحل پیشرفته معمولا به شکل گل‌کلمی هستند. اگر سرطان در مراحل اولیه باشد، می‌توان با جراحی آن را درمان کرد ولی در مراحل پیشرفته به تخلیه اعضای مجاور دهانه رحم و رادیوتراپی نیاز است. این سرطان در همه جای دنیا و کشور ما شایع است و یکی از دلایل اصلی آن وجود ویروسی به نام پاپیلومای انسانی است که ثابت شده بعضی از انواع پرخطر این ویروس با سرطان دهانه رحم ارتباط نزدیکی دارند.
کیست نابوتین چیست؟
واقعیت این است که کسیت‌های نابوتین جزو بیماریهای دهانه رحم نیستند و ضایعات بی‌خطری هستند که بعضی از بیماران با اطلاع از وجود آنها در دهانه رحم، نگران می‌شوند. در دهانه رحم نسج غددی ترشحی وجود دارد که این ترشحات شرایط را برای بارداری مناسب می‌کنند. اگر این غدد دچار عفونت شوند یا دهانه غدد بسته شود و ترشحات غدد داخل مجرا انباشته شود، به کیست نابوت تبدیل می‌شود. کیست‌های نابوت جای نگرانی ندارند. اندازه آنها از چند میلی‌متر تا چند سانتی‌متر متغیر است. این کیست‌ها گاهی در معاینه و گاهی هم در سونوگرافی دیده می‌شوند. این کیست‌ها معمولا در خانم‌هایی بیشتر است که سابقه عفونت مکرر یا مزمن دهانه رحم دارند، اگر کیست نابوتین باعث انسداد سوراخ ورودی دهانه رحم شود گاهی اوقات حتی می تواند از ورود اسپرم به داخل رحم جلوگیری کند و علت نازایی باشد. که در این صورت، درمان آن برداشتن کیست نابوتین می باشد.