اساس قرصهای ضدبارداری برای جلوگیری از بارداری، فراهم کردن شرایطی شبیه بارداری در بدن است، یعنی رساندن سطح استروژن و پروژسترون یا همان هورمونهای مترشحه از تخمدان، به میزانی که بهطور طبیعی در بارداری در بدن وجود دارند
هورمونهای موجود در قرصهای ضد بارداری که بهOCP معروفند، به روش کنترل معکوس، روی هیپوتالاموس مغز تاثیر میگذارند و مانع از تخمکگذاری میشوند. قرصهای ضدبارداری یکی از موثرترین روشهای جلوگیری از بارداری هستند اما مانند همه داروهای دیگری که فرد بهطور مصنوعی به بدن وارد میکند بدون عارضه نیستند و گاهی این عوارض آنقدر برای فرد آزاردهنده میشود که فرد مصرف دارو را بهخاطر آنها قطع میکند. شدت و ضعف این عوارض در افراد مختلف فرق میکند و ممکن است از یک سردرد ساده تا خونریزیهای شدید متفاوت باشد. دانستن این عارضهها شاید به فرد در تحمل راحتتر این داروها کمک کند. بعضی از این عوارض را هم میتوان با روشهای سادهتری کنترل کرد و به مصرف قرص ادامه داد.
قدیمیها چاقتان میکنند
اضافه وزن و چاقی یکی از شایعترین عوارض این قرصهاست اما قرصهای جدید ضدبارداری اغلب این عارضه را ندارند و بیشتر مصرف قرصهای قدیمی باعث چاقی میشوند. هنوز دقیقا معلوم نیست که این اضافهوزن بهخاطر مصرف پروژسترون است یا به دلیل افزایش اشتها اما معمولا چند ماه بعد از مصرف دارو بهوجود میآید و با قطعکردن دارو از بین میرود.
این سردرد یعنی قطع دارو
کمی صبور باشید. معمولا این عارضه استفاده از قرصهای ضدبارداری بعد از مدتی از بین میرود. بدن بعد از مدتی به این سطح از هورمون عادت میکند اما حساسیت در بالاتنه ممکن است کمی بیشتر ادامه داشته باشد. متخصصان توصیه میکنند، تنها در صورتی که سردرد میگرنی شدید دارید مصرف قرص را قطع کنید در غیراینصورت میتوانید تنها با تغییر نوع دارو یا تغییر مارک داروی مصرفی ( کارخانه تولیدکننده دارو) این عارضه را برطرف کنید.
اگر مشکل دارید...
کاهش میل جنسی با مصرف قرصهای هورمونی یک عارضه طبیعی است که ممکن است در بعضی از خانمها بهوجود بیاید. در این حالت بهتر است نوع قرص مصرفی عوض شود و از هورمونهای ضدآندروژنی مانند پروژسترون کمتر استفاده شود. به جای آن میتوان از هورمونهایی که شبه تستوسترون هستند استفاده کرد. اگر هیچکدام از این روشها جواب نداد باید درکل روش پیشگیری را تغییر داد.
لکههای قهوهای پوست شما
کلاسماها لکههای قهوهای رنگی هستند که در بارداری یا در زمان مصرف قرصهای هورمونی در فرد بهوجود میآیند. این لکهها ممکن است با قطع شدن قرص هم تا مدتی باقی بمانند اما میتوان آنها را با پمادهای موضعی مانند آزلاییک اسید از بین برد یا اینکه قرصهای هورمونی را از استروژن یا ترکیبی به قرصهایی که تنها حاوی پروژسترون هستند تغییر داد. در صورتی که دچار این لکهها شدهاید تا مدتی از تابش مستقیم نور خورشید دوری کرده و همیشه ضدآفتاب مصرف کنید.
تغییرات خلق
اگر واقعا احساس میکنید تغییرات روحیتان به دلیل مصرف داروهای ضدبارداری است و علت دیگری وجود ندارد ممکن است مجبور شوید برای پیشگیری از یک روش غیرهورمونی مانند آییودی استفاده کنید. افسردگیهایی که به دلیل مصرف قرصهای هورمونی بهوجود میآیند معمولا با تغییر مدل قرص از بین نمیروند. اگر کسی به خاطر خوردن این قرصهای هورومونی دچار تغییر خلق شد معمولا با هر روش هورمونی دیگری هم گرفتار این عارضه خواهد شد. بههمیندلیل پزشکان توصیه میکنند درکل پیشگیریهای هورمونی در این افراد کنار گذاشته شوند اما اگر اصرار دارید که بهرغم این عارضه از قرصهای ضدبارداری استفاده کنید بهتر است همراه با آن یک داروی ضدافسردگی ضعیف هم بخورید.
اگر دائما حالت تهوع دارید
حالت تهوع ابتدای مصرف این قرصها دقیقا حالتی شبیه ماههای اول بارداری دارد و کمی طول میکشد از بین برود. برای اینکه هنگام مصرف قرصهای ضدبارداری کمتر دچار حالت تهوع شوید بهتر است این داروها را همراه با غذا مصرف کنید.
گاهی هم هورمونهای استروژن و پروژسترون بهصورت پچ یا همان چسبهایی که روی پوست قرار میگیرند و بهتدریج هورمون را در بدن آزاد میکنند، استفاده میشوند.در این حالت احتمال بهوجود آمدن حالت تهوع بیشتر است و بهتر است که روش استفاده از این هورمونها تغییر کند.
حالت تهوع ممکن است چند ماه طول بکشد و چون احتمال دارد که با تهوع قرص هم از بدن دفع شود و روش جلوگیری از بارداری شکست بخورد توصیه میشود، در این حالت از روش پیشگیری دیگری استفاده کنید.
مشکل غیر قابل پیشبینی
لکه بینی یا دفع مقادیر کم خون در طول ماه و خارج از زمان عادت ماهانه یکی از بدترین عارضههای قرصهای ضدبارداری است که خانمها از آن شکایت دارند. یکی از اصلیترین شکایتهای خانمها در مورد لکهبینی این است که قابل پیشبینی نیست و گاهی ممکن است باعث نگرانی هم شود. علت این مسئله این است که با مصرف این هورمونها لایه پوشاننده سطح رحم به حدی شکننده و نازک میشود که با کمترین تغییری در مقدار هورمونها کنده میشود و باعث خونریزی میشود. به همین علت است مصرف قرصهای بارداری باعث سبکترشدن خونریزیها در زمان عادت ماهانه میشوند و گاهی اصلا باعث از بین رفتن عادت ماهانه در خانمها میشوند اما کمی تغییر در مصرف این داروها یا مشکلات گوارشی حین مصرف آنها میتواند باعث خونریزی شود. به همین علت یکی از روشهای مقابله با این عارضه مصرف قرصها در یک زمان مشخص در هر روز است تا تغییری در میزان هورمونها در خون ایجاد نشود. در صورتی که از قرصهای با دوز هورمونی پایین استفاده میکنید و دچار خونریزی بین دوره ماهانه میشوید میتوانید با مشورت با پزشک قرصهای با دوز بالا مصرف کنید. حتما در مورد لکهبینی با پزشکتان مشورت کنید. گاهی خوردن یک داروی ضدالتهاب مانند ایبوپروفن میتواند این مشکل را برطرف کند.