در بیشتر بارداری ها جفت در قسمت بالا و یا کنار رحم قرار دارد، ولی در جفت سرراهی، جفت به قسمت پایینی رحم چسبیده است. جفت سر راهی باعث خونریزی رحمی شدید مادر باردار و یا در طی زایمان می شود.
جفت سرراهی زمانی بروز پیدا می کند که جفت به طور کامل و یا قسمتی از دهانه گردن رحم را می بندد. گردن رحم در بخش پایینی و انتهای رحم قرار گرفته است و به بالای واژن متصل می شود.
جفت ساختاری است که در طی بارداری در داخل رحم رشد می کند. جفت، اکسیژن و مواد غذایی مورد نیاز برای رشد جنین را فراهم می کند و مواد زائد را از خون جنین دور می کند.
جفت به دیواره رحم چسبیده است و بند ناف از آن شکل می گیرد، یعنی بند ناف بین جفت و جنین ارتباط برقرار می کند.
راه های تشخیص جفت سرراهی
جفت سرراهی با سونوگرافی جنین در طی معاینه روتین قبل از تولد و یا سونوگرافی مادر بعد از خونریزی رحم تشخیص داده می شود.
برای تشخیص قطعی جفت سرراهی بایستی سونوگرافی شکم و سونوگرافی از طریق واژن با هم انجام شوند. در طی سونوگرافی از طریق واژن، وسیله سونوگرافی به داخل واژن مادر برده می شود.
در موارد نادری، پزشک از روش MRI (ام آر آی) برای تعیین دقیق محل قرار گرفتن جفت در داخل رحم استفاده می کند.
اگر پزشک تشخیص دهد که شما دچار جفت سرراهی هستید، برای کاهش خطر خونریزی شدید رحمی، از انجام معاینات معمول واژن خودداری می کند.
در این صورت برای بررسی محل دقیق جفت قبل از زایمان، نیاز به انجام سونوگرافی های بیشتری است.
ضربان قلب جنین نیز به خوبی توسط پزشک پیگیری و کنترل می شود.
اگر خونریزی مادر قطع نشود و یا جنین در معرض خطر باشد، بایستی فورا با عمل سزارین نوزاد را به دنیا آورد، حتی اگر نوزاد به طور کامل نرسیده باشد
درمان
درمان جفت سرراهی به عوامل زیر بستگی دارد:
– میزان خونریزی رحمی مادر
– آیا خونریزی متوقف می شود یا نه
– در چه مرحله ای از بارداری قرار دارید
– سلامتی مادر
– سلامتی جنین
– موقعیت جفت و جنین
۱- مواقعی که مادر خونریزی رحمی ندارد و یا خونریزی اش کم است
هنگامی که مادر باردار خونریزی ندارد و یا خونریزی اش کم است، پزشک استراحت در رختخواب را توصیه می کند. در برخی موارد لازم است که مادر بیشتر روز را در رختخواب دراز بکشد و فقط در صورت ضرورت، بنشیند و یا بایستد.
در صورت داشتن جفت سرراهی، نباید در طی بارداری با همسر خود رابطه جنسی داشته باشید، زیرا باعث خونریزی می شود و یا آن را بدتر می کند. همچنین در این دوران نباید ورزش کنید.
اگر خونریزی شما شروع شد، فورا به پزشک مراجعه کنید.
اگر خونریزی شما ادامه داشت و یا بدتر شد، سریعا به بیمارستان مراجعه کنید.
اگر جفت به طور کامل دهانه رحم را نبسته بود، می توانید با اجازه پزشک خود زایمان طبیعی داشته باشید. ولی اگر در طی زایمان طبیعی، خونریزی شما شدید شد، بایستی فورا سزارین شوید.
۲- مواقعی که خونریزی مادر شدید است
اگر خونریزی رحمی شما شدید است، بایستی در بیمارستان بستری شوید و برای جبران کمبود خون بدنتان، نیاز به تزریق خون دارید.
همچنین برای جلوگیری از زایمان زودرس، پزشک ممکن است داروهایی را برای شما تجویز کند.
معمولا بعد از هفته ۳۶ بارداری، پزشک برای حفظ سلامت نوزاد، هر چه زودتر شما را سزارین می کند.
اگر قرار باشد قبل از هفته ۳۶ بارداری سزارین شوید، بایستی داروهای کورتونی تجویز شده توسط پزشک را برای رشد سریع تر ریه های نوزادتان مصرف کنید.
۳- مواقعی که خونریزی رحمی مادر قطع نمی شود
اگر خونریزی مادر قطع نشود و یا جنین در معرض خطر باشد، بایستی فورا با عمل سزارین نوزاد را به دنیا آورد، حتی اگر نوزاد به طور کامل نرسیده باشد.
کنار آمدن با جفت سرراهی
توصیه های زیر به بهبود وضعیت شما کمک می کنند:
۱- درباره جفت سرراهی اطلاعاتی به دست آورید.
کسب اطلاعات لازم درباره مشکل پایین افتادن جفت در بارداری می تواند باعث کاهش نگرانی شما شود. لذا می توانید با پزشک خود در این باره صحبت کنید و یا در مجلات، کتاب ها و سایت های پزشکی این مشکل را بررسی کنید و یا با زنانی که این مشکل را داشته اند، صحبت کنید.
۲- برای زایمان سزارین آماده شوید.
با داشتن جفت سرراهی نمی توانید به طور طبیعی زایمان کنید. اگر از اینکه نمی توانید زایمان طبیعی داشته باشید، ناراحت هستید، به یاد بیاورید که سلامتی شما و فرزندتان خیلی مهم تر از روش زایمان است.
۳- از زمان استراحت خود به بهترین نحو استفاده کنید.
موقع استراحت مطلق در رختخواب (طبق دستور پزشک)، برای ورود یک عضو جدید به خانواده خود برنامه ریزی کنید. مطالب مربوط به نگهداری و مراقبت از نوزاد را در کتاب ها، مجلات و سایت های مربوطه بخوانید.
۴- مراقب خودتان باشید.
اطراف خودتان را با کارها و موقعیت های آرامش بخش پر کنید، مثل داشتن یک کتاب خوب. همچنین می توانید از اعضای خانواده و یا دوستان خود بخواهید تا به شما برای ایجاد آرامش کمک کنند.