قدرت باروری مردان با سن آنها قطعاً تغییر می‌کند. هرچند تغییر در میزان باروری با افزایش سن در زنان شدیدتر است اما مردان نیز از این قاعده مستثنی نیستند. شاید مردان مانند زنان، پایان مشخص دورۀ باروری نداشته باشند، اما سن بالا در باروری مسئله‌ای است که مردان نیز باید نسبت به آن آگاهی کافی داشته باشند. در این مطلب با تأثیر سن در قدرت باروری مردان آشنا خواهید شد.
زمان اوج و فرود باروری مردان
تحقیقات و مطالعات انجام‌شده در مورد باروری مردان نشان می‌دهد که مقدار مایع منی بین ۳۰ تا ۳۵ سال بیشترین و بعد از ۳۵ سالگی کمترین میزان را دارد. همچنین این مطالعات نشان داده است که تحرک اسپرم با افزایش سن کاهش می‌یابد؛ تحرک اسپرم به معنی قابلیت و توانایی شنا کردن اسپرم است. تحرک اسپرم قبل از ۲۵ سالگی بیشترین میزان و پس از ۵۵ سالگی کمترین میزان را داراست. در حقیقت، مقایسۀ تعداد اسپرم‌های با قابلیت شنای خوب در مردان بین ۳۰ تا ۳۵ سال با مردان بالای ۵۵ سال، کاهش ۵۴ درصدی تحرک اسپرم را با افزایش سن نشان می‌دهد. همچنین پرهیز از رابطۀ جنسی می‌تواند کیفیت مایع منی را کاهش دهد و رابطۀ جنسی مکرر منجر به ایجاد اسپرم‌های سالم خواهد شد. عامل سن در باروری مرد، در کنار تأثیر این عامل در زنان نقش مهمی را در قابلیت باروری زوج‌ها ایفا می‌کند. زنان در محدودۀ سنی ۱۹ تا ۲۶ سال در مدت زمان تخمک‌گذاری، شانس ۵۰ درصدی برای بارداری دارند اما زنان در سن ۳۵ تا ۳۹، تنها ۲۹ درصد شانس دارند. با این حال، اگر زن در محدودۀ سنی ۳۵ تا ۳۹ سال و سن مرد ۵ سال یا بیشتر از او باشد، شانس بارداری به ۱۵ درصد کاهش پیدا می‌کند.
افزایش خطر اختلالات ژنتیکی جنین در مردان مسن‌تر
سن بالا، علاوه بر منجر شدن به کاهش کیفیت مایع منی و در نتیجه پایین آمدن قدرت باروری مرد، کیفیت ژنتیکی اسپرم را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد. تحقیقات انجام‌شده در این زمینه نشان می‌دهد که نقص‌های ژنتیکی در اسپرم با افزایش سن در مردان افزایش می‌یابد. نقص‌های ژنتیکی اسپرم ممکن است باعث بروز خطرهای زیر شود:
-
کاهش باروری
-
افزایش احتمال سقط جنین
-
خطر تولد نوزاد مرده
-
افزایش خطر ابتلا به برخی نقص‌های هنگام تولد
مردان مسن‌تر نه تنها در معرض خطر ناباروری هستند، بلکه با احتمال بیشتری مشکل‌های ژنتیکی را به فرزندان خود انتفال میدهند. بالا بودن همزمان سن زن و مرد، خطر نقص هنگام تولد را افزایش می‌دهد. خطر ابتلا به سندرم داون را می‌توان به عنوان یک مثال مهم در نظر گرفت؛ خطر زایمان کودک مبتلا به سندرم داون با افزایش سن زنان بالا می‌رود. تحقیقات انجام‌شده در بیش از ۳۰۰۰ کودک، نشان داده است که وقتی زن در سن ۳۵ سالگی یا بیشتر از آن قرار دارد، سن مرد اهمیت بیشتری برای باروری پیدا می‌کند، به ویژه این شرایط در زمانی که سن زن ۴۰ سال یا بالاتر باشد، باز هم بیشتر می‌شود. پدران مسن‌تر با احتمال بیشتری برای داشتن فرزندی با مشکلات زیر روبه‌رو هستند:
-
اوتیسم
-
اختلال دوقطبی
-
روان‌گسیختگی یا اسکیزوفرنی
-
آکندروپلازی (Achondroplasia)؛ شایع‌ترین علت کوتاهی قد در انسان
-
لوسمی در دوران کودکی
حفظ قدرت باروری در مردان
مردان می‌توانند با بهبود سبک زندگی، قدرت باروری خود را بهبود دهند و حفظ کنند. حفظ وزن مناسب، قطع استفاده از مواد مخدر به صورت تفننی و ترک سیگار برای بالا نگه داشتن قدرت باروری مردان لازم است. توجه به برخی موارد که در ظاهر با موضوع باروری مرتبط نیست نیز می‌تواند مفید باشد که کلسترول بالا یکی از این موارد است. در بعضی تحقیقات انجام‌شده در مردانی که کلسترول بالا و اختلال در نعوظ داشتند، استفاده از داروهای کاهش‌دهندۀ کلسترول به هر دو مشکل کمک کرد. این داروها باعث کاهش کلسترول و بهبود نعوظ شدند. توصیه می‌شود مردانی که مشکوک به داشتن مشکلات باروری هستند، آزمایش‌های لازم را انجام دهند تا ابتدا از نداشتن مشکل مطمئن شوند. برخی مردان ممکن است بیماری‌هایی مربوط به بیضه داشته باشند که از آن بی‌اطلاع هستند. در نهایت باید بدانیم که نازایی تنها مشکل زنان نیست و مردان نیز در آن سهیم هستند.