همان طور که می دانید دوران بارداری زنان مرحله بسیار ظریفی است. به ویژه، هفته های انتهایی این دوران که به وقت زایمان نزدیک می شود، بسیار مهم تر خواهد بود. در واقع، در این مراحل از دوران بارداری، خطر جدا شدن زودرس جفت از دیواره رحم زنان وجود دارد. پس، یادتان باشد که اگر دکتر معالج شما در این مورد سخن گفته است، باید به دنبال کسب اطلاعات بیشتر جهت جلوگیری از بروز عوارض ناشی از جدا شدن جفت از دیواره رحم خود در دوران بارداری باشید، چون ممکن است بی دقتی در چنین مواقعی، عوارض جبران ناپذیری را بر روی سلامت خود شما و جنین داخل رحمتان بگذارد. خواندن مقاله زیر می تواند ایده خوبی برای افزایش اطلاعات شما در این مورد باشد.
چه عواملی باعث جدا شدن زودرس جفت از دیواره رحم می شود؟
در ابتدا، لازم است به یاد داشته باشید که جدا شدن زودرس جفت از دیواره رحم قبل از تاریخ مقرر زایمان، در بدن زنان حامله ای بسیار خطرناک است. این در حالی است که جدا شدن نسبی و یا کامل جفت از دیواره رحم زنان باردار در هنگام زایمان با برنامه ریزی قبلی انجام گرفته و زیاد خطرناک نیست. همانطور که می دانید وظیفه ارگان جفت در طول دوران بارداری زنان رشد و توسعه مناسب جنین داخل رحم مادر است. در واقع، این عضو به انتقال اکسیژن به بدن جنین و تغذیه و رشد او کمک کرده و تا زمان زایمان، از کودک داخل رحم مادر باردار پشتیبانی می کند. بنابراین، می توان ادعا کرد که جدا شدن زودرس جفت از دیواره رحم مادر باردار می تواند برای خود او و جنین داخل رحمش تهدید بزرگی به شمار آید. اگرچه این عارضه بسیار نادر است، اما مادران جوان و بی تجربه باید توجه داشته باشند که در هنگام بروز چنین وضعیتی، بلافاصله به یک پزشک متخصص زنان و زایمان مراجعه کنند. در نهایت، فراموش نکنید که جدا شدن زودرس جفت از دیواره رحم زنان در طی سه ماهه سوم از دوران بارداری بیشتر اتفاق می افتد. البته، بیشتر این افراد پس از هفته 20 از دوران بارداری در معرض خطر جدا شدن زودرس جفت از دیواره رحم خود قرار دارند.
علل جدا شدن زودرس جفت از دیواره رحم چیست؟
یادتان باشد که جدا شدن زودرس جفت از دیواره رحم زنان باردار می تواند به دلایل بسیاری اتفاق بیافتد. به همین علت، آشکار نمودن علت بروز این عارضه توسط پزشکان متخصص زنان و زایمان کمی دشوار است. با این حال، برخی از علل احتمالی که سبب جدا شدن زودرس جفت از دیواره رحم زنان باردار می شود، عبارتند از:
• ترومای شکم (آسیب دیدن این ناحیه از بدن زن حامله، سقوط کردن از بلندی و یا بروز حوادث مختلف برای مادر باردار)
• تخلیه سریع و ناگهانی مایع آمنیوتیک از کیسه آب مادر باردار (مایعی که در داخل کیسه آب برای محافظت از جنین داخل رحم وجود دارد)
چه عواملی باعث افزایش خطر جداشدن جفت از دیواره رحم میشود؟
خطرات جدا شدن زودرس جفت از دیواره رحم زنان حامله می تواند با عوامل مختلفی افزایش یابد. این عوامل عبارتند از: همانطور که می دانید مشکل بالا رفتن فشار خون در زنان یک بیماری طولانی مدت و بسیار شایع است، که می تواند به علل مختلف در دوران بارداری هر زنی رخ دهد. بنابراین، یادتان باشد که اگر فشار خون شما هم در دوران بارداری بالا رفت، شما بیشتر از سایر خانم های باردار در معرض خطر جدا شدن زودرس جفت از دیواره رحم قرار دارید. همچنین، اگر شما در حاملگی های قبلی خود سابقه جدا شدن زودرس جفت از دیواره رحم را داشتید، در بارداری های بعدی هم احتمال بروز این مشکل در بدنتان بسیار زیاد خواهد بود. با این حال، مهم ترین عوامل افزایش دهنده خطر جدا شدن زودرس جفت از دیواره رحم زنان باردار عبارتند از:
• سیگار کشیدن زنان قبل و در حین حاملگی
• استفاده زنان از کوکائین در دوران بارداری خود
Thrombophilias• و یا مبتلا شدن زنان باردار به اختلالات لخته شدن خون
علاوه بر عوامل ذکر شده، وجود جنین های متعدد در رحم زنان باردار هم می تواند باعث جدا شدن زودرس جفت از دیواره رحم این افراد شود، مخصوصا اگر مادر در طی مدت کوتاهی بعد از تولد اولین نوزاد خود، دوباره دوقلوها و یا چندقلو حامله شود. همچنین زنانی که در سن بالاتر از 40 سالگی باردار می شوند، بیشتر از دیگر زنان باردار در معرض خطر جدا شدن زودرس جفت از دیواره رحم خود قرار دارند.
علائم جدا شدن زودرس جفت از دیواره رحم :
به یاد داشته باشید که علائم جدا شدن زودرس جفت از دیواره رحم زنان حامله می تواند به تدریج افزایش یافته و یا به طور ناگهانی مشاهده شود. علائم معمول در هنگام بروز این عارضه در بدن زنان باردار عبارتند از:
• بروز درد شکم در زنان باردار
• بروز خونریزی واژینالی در زنان باردار
• ایجاد کمر درد در زنان باردار
• سریع شدن و شدت یافتن انقباضات رحمی در زنان حامله
• بروز حساسیت و احساس درد در هنگام لمس رحم و یا سخت شدن عضلات این ناحیه از بدن زنان باردار
توجه داشته باشید که اگر شما هم ، هر یک از علائم و نشانه های جدا شدن زودرس جفت از دیواره رحم را که در بالا عنوان شد، در بدن خود احساس کردید، بلافاصله باید به دنبال کمک های فوری پزشکی باشید. همچنین، فراموش نکنید که برخی از زنان باردار ممکن است هیچ دردی را در ناحیه شکم خود احساس نکنند. با این حال، خونریزی در حد متوسط از واژن زنان باردار یک عامل هشداردهنده خواهد بود. در چنین شرایطی، سرعت عمل در مراجعه به پزشک متخصص زنان و زایمان می تواند برای حفظ سلامت مادر باردار و جنین داخل رحم او بسیار مفید باشد. در نهایت، دقت کنید که اگر جدا شدن زودرس جفت از دیواره رحم زنان باردار با سرعت کندتری رخ دهد، ممکن است خونریزی از مهبل (واژن) به صورت پراکنده مشاهده گردد، که این حالت هم هشداردهنده است.
جدا شدن جفت از دیواره رحم چه عوارضی دارد؟
به خاطر داشته باشید که در موارد شدیدتر، جداشدن زودرس جفت از دیواره رحم زنان باردار می تواند منجر به بروز عوارض بسیار خطرناکی در بدن خود مادر و جنین داخل رحم او گردد. در واقع، در چنین مواردی اکسیژن کافی به جنین داخل رحم نرسیده و این حالت هم می تواند باعث آسیب رسیدن به مغز او شود. همچنین، این عارضه می تواند مشکلات زیادی را در میزان رشد جنین، به دلیل کمبود تغذیه ایجاد کرده و باعث تولد زودرس این نوزادان شود.
البته بیشتر زنان حامله به علت از دست دادن خون زیاد ممکن است دچار شوک شدید شوند، زیرا در چنین شرایطی، خون مورد نیاز بدن تامین نشده و می تواند نارسایی ارگان ها دیگر بدن را هم به دنبال داشته باشد. البته، در موارد شدیدتر هم ممکن است فرد نیاز به هیسترکتومی (برداشتن رحم به روش جراحی) پیدا کند، چون اگر خونریزی بدن زنان باردار همچنان پس از زایمان هم (به علت جدا شدن زودرس جفت) ادامه یابد، تهدیدی جدی برای زندگی او محسوب می شود. علاوه بر این موارد، به عنوان یک خانم باردار این نکته مهم را هم به خاطر داشته باشید که در موارد شدیدتر و البته بسیار نادر، جدا شدن زودرس جفت از دیواره رحم زنان باردار می تواند منجر به مرگ مادر و جنین داخل رحم او شود.
روش تشخیص جدا شدن زودرس جفت از دیواره رحم زنان باردار:
در چنین مواردی، دکتر متخصص زنان و زایمان ممکن است چند آزمایش برای تایید علت بروز درد شکم، خونریزی از واژن و یا دیگر علائم دیگر به وجود آمده در بدن زنان حامله توصیه کند، که مهم ترین این روش های تشخیص آن ها عبارتند از:
1. معاینه فیزیکی زنان باردار:
معمولا در مراحل اولیه مراجعه به پزشک متخصص زنان و زایمان، او یک معاینه فیزیکی دقیق برای بررسی وضعیت رحم زن حامله انجام می دهد، تا بتواند علت بروز درد و یا حساسیت به لمس رحم را در فرد تشخیص دهد. البته بروز علائم، خود نشان می دهد که این مشکل نیاز به توجه فوری پزشک دارد.
2. سونوگرافی از شکم زنان باردار:
زمانی که زن بارداری به جدا شدن زودرس جفت از دیواره رحم خود شک کرده و به پزشک متخصص زنان و زایمان مراجعه می کند، ممکن است دکتر برای تشخیص این بیماری، از روش سونوگرافی کمک بگیرد. اگر عارضه با این روش تشخیص داده شد، او برای زن حامله انجام آزمایش های بعدی را جهت مشخص نمودن مشکلات دیگر توصیه خواهد کرد.
3. آزمایش خون از مادر باردار:
یادتان باشد که در هنگام بروز خونریزی شدید از بدن زنان حامله، دکتر متخصص زنان و زایمان ممکن است برای شمارش دقیق سلول های خونی (CBC) و پلاکت های او، آزمایش خون را در مرحله اول توصیه کند، چون در چنین شرایطی، خطر از دست رفتن پلاکت های خون به شدت افزایش می یابد. علاوه بر این موارد، انجام آزمایش خون می تواند در صورت مبتلا بودن فرد باردار به کم خونی، آن را هم مشخص کند. لازم است بدانید که بروز مشکل کم خونی در بدن زنان باردار می تواند در اثر از دست دادن خون زیاد به دلیل خونریزی سنگین، با جدا شدن زودرس جفت از دیواره رحم این افراد اتفاق افتد.
4. استفاده از مانیتورینگ برای اندازه گیری دقیق ضربان قلب جنین داخل رحم زنان باردار:
یادتان باشد که استفاده از دستگاه مانیتورینگ در هنگام جدا شدن زودرس جفت از دیواره رحم زنان باردار می تواند وضعیت سلامت جنین داخل رحم را اعلام کند.
5. سونوگرافی واژینالی از زنان باردار:
معمولا در موارد شدیدتر، دکتر متخصص زنان و زایمان به بررسی اندام های تناسلی زن حامله پرداخته و از سونوگرافی مخصوص داخل رحم استفاده می کند.
روش درمان جدا شدن زودرس جفت از دیواره رحم زنان باردار:
به خاطر داشته باشید که روش درمان عارضه جدا شدن زودرس جفت از دیواره رحم زنان باردار می تواند به شدت بیماری این افراد بستگی داشته باشد. البته در بیشتر موارد، به تاریخ زایمان و سلامت جنین نیز بستگی دارد. در هر صورت، فراموش نکنید که امکان نصب دوباره جفت در دیواره رحم وجود ندارد!
اگر عوارض جدا شدن زودرس جفت از دیواره رحم زنان حامله شدید نباشد، ممکن است فرد نیازی به بستری شدن در بیمارستان پیدا نکند. اما اگر زنی که با این مشکل مواجه شده باشد، قبلا تجربه زایمان زودرس را داشته باشد، ممکن است نیاز به مصرف داروهایی جهت متوقف کردن این مشکل در بدن خود باشد. البته، بیشتر دکترهای متخصص زنان و زایمان در چنین مواردی داروهایی را به بیماران باردار خود تجویز می کنند که به رشد مناسب جنین داخل رحم این افراد و باز شدن ریه های آن ها کمک کند. این روش برای درمان مشکل زنانی که نیاز به انجام زایمان زودرس دارند، بسیار مفید خواهد بود.
ولی اگر شرایط بدنی زن حامله بر اثر جدا شدن زودرس جفت از دیواره رحم بسیار بد باشد، نیاز به بستری شدن در بیمارستان خواهد داشت. فراموش نکنید که این کار پزشکان، برای بررسی وضعیت سلامت جنین ضروری است.
همچنین در موارد شدیدتر که شرایط بدنی مادر بسیار وخیم باشد، انجام زایمان زودرس برای تولد نوزاد الزامی خواهد بود. در اغلب موارد، دکتر متخصص زنان و زایمان ممکن است عمل سزارین را برای تولد نوزاد توصیه کند. اما یادتان باشد که اگر علائم جدا شدن زودرس جفت از دیواره رحم را نزدیک به موعد مقرر زایمان خود به صورت خفیف تجربه می کنید، با رعایت برخی موارد، انجام نکات بهداشتی و استراحت نمودن مطلق انجام زایمان طبیعی هم برای شما امکان پذیرخواهد بود.
فراموش نکنید بیشتر زنانی که در معرض خطر جدا شدن زودرس جفت از دیواره رحم قرار می گیرند، ممکن است به دریافت خون نیاز پیدا کنند، چون با خونریزی کردن، خون بیشتری را از دست داده اند.
روش جلوگیری از جدا شدن زودرس جفت از دیواره رحم زنان باردار:
به یاد داشته باشید که هیچ راهی برای جلوگیری از جدا شدن زودرس جفت از دیواره رحم زنان باردار وجود ندارد. اما شما می توانید با انجام برخی اقدامات، خطر ابتلا به این عارضه را به میزان قابل توجهی کاهش دهید. مهم ترین این اقدامات عبارتند از:
• در مرحله اول، برای جلوگیری از جدا شدن زودرس جفت از دیواره رحم خود بهتر است فشار خون بدنتان را به صورت مرتب چک کرده و در اندازه طبیعی نگه دارید. اگر به عنوان یک زن باردار از مشکل فشار خون بالا رنج می برید، بهتر است قبل از حامله شدن با دکتر معالج خود در مورد راه های کنترل آن صحبت کرده و با برنامه ریزی دقیق، باردار شوید.
• همچنین از استعمال سیگار در دوران بارداری خود جدا اجتناب کنید.
• اگر شما هم سابقه جدا شدن زورس جفت از دیواره رحم را دارید، با دکتر معالج خود در این باره صحبت کرده و هر گونه خطرات بهداشتی را کنترل نمایید.